Tapuda şerh ne anlama gelir? Şerhli tapu satılır mı? gibi sorularınızın yanıtlarını yazımızda bulabilirsiniz.
Şerhli tapu oldukça sık karşılaşılan tapu türlerinden birisidir. Şerh açıklama, ayırıcı tanımlama anlamına gelen Arapça bir kelimedir ve tapu işlemlerinde çok sık kullanılır. Tapuya koyulan şerh mülk sahibinin haklarını korumak için konulur ve belirli bir süre boyunca da sadece şehri koyan kişiler tarafından kaldırılabilir. Şerh kavramı tapularda çok sık karşılaşılan bir kavram olduğu için de şerhli tapu satılır mı sorusu en çok sorulan sorulardan birisidir. Gayrimenkullerin tapu kütüklerinde 4 ana sütun vardır. Bu sütunlar sırasıyla şerh, mülkiyet, irtifak ve taşınmaz yükü sütunu olarak adlandırılmaktadır. Şerh sütununda bulunan bilgiler genellikle tapu üzerindeki kişisel hakları koruyan geçici süreli korumalar olarak adlandırılmaktadır. Şerh sütununda herhangi bir açıklama bulunan gayrimenkulün satışı belirli şartların sağlanması ile yapılabilir.
Tapuda Şerh Olması Ne Anlama Gelir?
Tapuda şerh olması, söz konusu tapunun satışı için bazı şartların olması anlamına gelir. Açıklamaya bağlı olarak tapuyu üzerine almak isteyen kişiye bir uyarı; tapu sahibi için ise bir kısıtlayıcı olarak kullanılan şerhler çok yaygındır. 18 yaşından küçük birisine miras ile geçen bir tapuya, kişinin 18 yaşını doldurana kadar bu malı vasisinin izni bile satamayacağına dair bir şerh konulabilir. Bir tapu devir işleminde alıcı karşı tarafa tapu karşılığının tamamını ödemediyse, gayrimenkulü satan kişi borç bitene kadar tapuya şerh koyma hakkına sahiptir.
Tapu şerhi ile ilgili detaylı bilgilendirme için "Tapu Şerhine Dair Tüm Bilinmesi Gerekenler" isimli makalemiz ilgilinizi çekebilir.
Tapuya şerh koyma sürecinde işlemlerin tapu sahibi tarafından yürütülmesi gerekir. Tapu devredildikten sonra eski sahibi tarafından şerh koyulamaz. Devir işlemleri esnasında şerh talebinin olduğu dilekçe ile birlikte şerh koyma ücretinin ödendiğine ilişkin makbuz dosyalanarak sunulur. Bu işlemler tapunun devri esnasında yapılabilir. Geçici şerh belirli bir süre esas alınarak konulurken, geçici olmayan şerh için söz konusu açıklamada belirtilenlerin gerçekleşmiş ya da yerine getirilmiş olması gerekir.
Tapuda şerh olması en net haliyle tapu sahibinin mal üzerindeki haklarının kısıtlanması anlamına gelir. Mal sahibinin tüm haklarıyla birlikte tapuda işlem yapabilmesi için şerhin kaldırılması gerekir. Şerhin kaldırılmasının iki yöntemi vardır. İlki şerh konulduktan sonra 5 yıl boyunca tapuda işlem kısıtlaması sağlasa da 5 yılın sonunda şerhin hükmümü kalkar ve tapu işleme açık hale gelir. Şerh koyan tarafların tamamı şerhin kaldırılmasına onay verirse de şerh kaldırılabilir. 5 yıllık süreyi beklemeden tapudaki şerhi kaldırmak isteyen tapu sahipleri gerekli başvuruları yaparak şerhin kaldırılmasını talep edebilirler. Bu başvurularda şerhin sebebinin ortadan kalktığının kanıtlanması ve şerh kaldırma ücretinin ödenmesi gerekir.
Şerhli Tapuların Devri ve Satışı
Şerhli tapuların satışının ya da devrinin yapılabilmesi tamamen tapudaki şerhe bağlıdır. Borç ya da ipotek sebebi ile satılamaz şerhi varsa söz konusu borcun ödenmesi ya da devredilmesi ile birlikte şerhli tapu satışı yapılabilir. Ancak aile şerhi varsa ya da satılamaz açıklaması gerçekleştirilemez şartlara tabii ise şerhli tapuların devri ya da satışı yapılamaz. Bir aile gayrimenkullerini hayattayken çocuklarının üzerine yapabilir. Ancak bu durumda tapuya devredenin vefatına kadar kullanım haklarının devreden kişide kalacağı şerhi düşüldüyse bu tapunun satışı yapılamaz. Tapuya şerh konulması sözlü ya da yazılı anlaşmaların bağlayıcılığına ek olarak tapu üzerinde de bağlayıcılık sağladığı için sıkça tercih edilmektedir.
Şerhli ve ipotekli konut satışı için "İpotekli Ev Satılır mı , Borç Devredilebilir mi" isimli makalemiz ilginizi çekebilir.
Tapudaki şerhin kaldırılması için gereken durumlarda mahkemeye başvurulması da bir ihtimaldir. Ancak kısıtlayıcılığın nedenine bakmak ve şerhin kaldırılmasının ne kadar mümkün olduğunu incelemek mahkeme sürecine başlamak için önemlidir.
