Yabancı uyruklu kişilerin Türkiye'de mülk alması konusu çokça araştırılan bir konudur. Bu konudaki keskinlikler kanunla belirlenmiştir. Kanun dahilinde yabancı bir kişinin mülk alıp alamayacağı, alması için hangi koşulları yerine getirmesi gerektiği açıktır. Kişiler alım satım işlemlerinde bu kanun maddelerine uyum sağlamalıdırlar.
Ülkeler arası bir durum söz konusu olduğu için kişi kendi ülkesindeki kurallara uymak zorunda olduğu kadar Türkiye'deki kurallara da uymak zorundadır. Hatta mülkün edinilmesinde karar verici kanunlar Türkiye'ye ait olan kanunlardır. Bu sebeple öncelikle Türkiye'ye karşı sonrasında da kendi ülkesine karşı sorumlulukları yerine getirmek durumundadır.
Yabancılar Gayrimenkul Edinebilir Mi?
Yabancı kişiler düzenlenen kanunlar kapsamında Türkiye'de gayrimenkul sahibi olabilmektedir. 2012 yılında yürürlüğe sokulan 6302 sayılı Kanunda değiştirilen 35. madde ile yabancı uyruklu gerçek kişilerin Türkiye'de gayrimenkul edinebilmesinde "karşılıklılık şartı" kaldırılmıştır. Bu kapsamda da kişiler artık Türkiye'den gayrimenkul alabilmektedirler. Tapu müdürlükleri gayrimenkul satışı konusunda yetkilidirler.
Türkiye'de tapunun devri ancak imzalanan resmi senet ile tescil edilmektedir. Bu nedenle bu kişilerin de tapu müdürlükleri ile aynı işlemler sonucunda gayrimenkul edinmesi mümkündür. Noterler bu konuda yetkili değillerdir. Noterler sadece satış vaadi sözleşmesi düzenleyebilirler. Bunun haricinde bir yetkinliğe sahip değillerdir. Bu nedenle tüm işlemleri tapu müdürlüklerinde halledileceği unutulmamalıdır.
Yabancıların Gayrimenkul Edinme Şartları
Yabancıların gayrimenkul edinme şartları 2644 sayılı Tapu Kanununda düzenlenmiştir. Bu düzenlemeler dahilinde 2012 yılında büyük bir değişiklik söz konusu olmuştur. Karşılıklılık şartının kaldırılması yabancı uyruklu kişilerin daha kolay ev almalarının önünü açmıştır. Bu düzenleme sonrasında gayrimenkul, arsa gibi yapıların satımı kolaylaşsa da halen bazı koşullar bulunmaktadır.
Bunlardan başlıcaları şu şekilde listelenebilir:
- Hangi ülke vatandaşlarının ev alıp alamayacağı belirlidir. Ancak bu bilgiler açık bir yerde yayınlanmamaktadır. Bunun tapu müdürlüklerinden öğrenilmesi mümkündür.
- Yabancı uyruklu kişiler gayrimenkul alımı gerçekleştirirken tapu müdürlüğü onlar adına 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu gereğince askeri makamlardan izin almak zorundadır.
Bu başlıklar arasında dikkat çeken en önemli şeyler ülke menfaatleridir. Yabancı kişilerin tapu edinmeleri durumunun öncesinde her makam ülke menfaatleri dahilinde davranmaktadır.
Yabancılara Gayrimenkul Satışı İçin Gerekli Evraklar
Yabancıların gayrimenkul edinebilmesi için tapu müdürlüklerine başvuru yapmaları gerekmektedir.
Başvuru esnasında şunlar mutlaka bulundurulmalıdır:
- Satıma konu olan Tapu
- Kimlik ya da pasaport
- Gayrimenkulün bulunduğu belediyeden, gayrimenkulün "Emlak Rayiç Değeri Belgesi"
- Zorunlu deprem sigortası poliçesi
- Satıcının 1, alıcının 2 adet yakın tarihte çekilmiş fotoğrafı
- Taşınmazı ikamet izni dahilinde alması mümkün olmuşsa ikamet izni
- Vekaletname ile satış yapılacaksa vekaletnamenin aslı ve fotokopisi
Bu belgeler ile satışın gerçekleşmesi mümkündür. Satış esnasında anlaşmaları sağlamak için tercüman bulundurulması zorunludur. Tercüman olması yapılacak işleri kolaylaştırmaktadır.
Yabancıların Arsa Edinmesi
Yabancıların arsa edinmesi de kurallar dahilinde sınırlandırılmaktadır. Yabancı bir şahıs otuz hektar ve üzerinde bir arsaya sahip olamamaktadır. Ayrıca yabancı bir kişinin edinilen gayrimenkulün arsası dahi olsa bir ilçenin %10'unu geçen bir arsaya sahip olabilmesi mümkün değildir. Düzenlemeler yasa ile net bir şekilde belirlenmiştir. Bu da ülke menfaatleri göz önünde bulundurularak yapılmıştır. Arsa edinmek için gerekli belgeler gayrimenkul için gerekli belgelere benzerdir. Koşul olarak da benzer koşullara sahiptir. Ancak bir yabancı vatandaşın alabileceği toplam arsa yüzölçümünün 30 hektarı geçemeyeceği unutulmaması gereken bir bilgidir.
Yabancı Tüzel Kişiler İçin Kısıtlamalar
Yabancı kişiler için kısıtlamalar her ülkenin politikaları arasında bulunur. Çünkü bu işlemlerin kötü niyetli olabileceği bir durum söz konusudur. Ancak yasal düzenlemelerle bu kötü niyet bertaraf edilebilir. Bu nedenle Türkiye'de yabancı uyruklu bir kişinin gayrimenkul, arsa ya da bir başka alımları sınırlandırılmıştır. Gerek miktar gerekse nitelik olarak sınırlandırılan bu taşınmazlarda belirli kurallar da söz konusudur.
Kurallara uyulması takdirinde taşınmaz edinilmesi mümkündür. Ancak kurallara uyulmayan durumlarda gayrimenkul alınması mümkün değildir. Gerekli izinlerin alınmış olması, evrakların tamamlanmış olması satışta önemli bir yere sahiptir. Yabancı uyruklu kişiler de tapu müdürlüklerine başvurmak zorundadır. Türkiye'nin kendi vatandaşları da tapu müdürlükleri üzerinden taşınmaz alış ve satışlarını yapabilmektedirler.
Nasıl Bir Yol İzlenmelidir?
Yabancı uyruklu kişiler dört tarafı cennet olan Türkiye'ye fazlasıyla ilgi göstermektedir. İlgileri dahilinde Türkiye'den taşınmaz alımı için girişimlerde bulunmaları mümkündür. Taşınmazların satışı tapu müdürlüklerinde yapılmaktadır. Bu nedenle kişiler gerekli evrakları tamamladıktan sonra tapu müdürlüklerine başvurmalıdırlar. Tapu müdürlüklerine başvurmadan önce gerekli evrakları eksiksiz bir şekilde tamamlamaları önemlidir.
Çünkü herhangi bir evrakın sonradan temin edilmesi mümkün değildir. Tüm evraklar satış anında kuruma sunulmak zorundadır. Evraklar hazırlandıktan sonra başvuru yapılabilir. Buradaki önemli bir husus ise tercüman bulundurulmasıdır. Tercüman olmadan satışın gerçekleşmesi için gerekli talimatlar alınamayacaktır. Bu durum da her iki tarafın da mağduriyeti ile sonuçlanabilir. Bu nedenle evrakları tamamlayıp bir tercüman eşliğinde tapu müdürlüğüne başvurmak önemli bir noktadır.
Yabancıların Mülk Edinmesi
Yabancı kişiler Türkiye'den gayrimenkul edinebilmektedir. Bu durum hem ülkenin cazibesini artırmak hem de dış kaynaklardan nakdi girişin sağlanması üzerine kurulu avantajlar içerir. Kişiler gerek gayrimenkul gerekse arsalarını yabancı kişilere satabilmektedir. Bu satışlarda makul olmak, anlaşmaya yatkın olmak, ülke vatandaşları hakkında iyi bir intiba bırakmak önemlidir. Bu nedenle satış yapacak kişilere bu konuda duyarlı olmaları önerilmektedir.
Malın satışı hususunda her iki tarafın da anlaşması koşulu ile süreci başlatmak mümkündür. Süreç içerisinde gerekli izinler alındığı ve evraklar hazırlandığı takdirde süreci tamamlamak mümkün olmaktadır. Eğer izinlerin alınamaması ya da evrakların hazırlanamaması durumu söz konusu ise bu satışın gerçekleştirilmesi mümkün olmayacaktır.
