Tüm açık alanlarda yumuşak yerler dışında yapılan baskı beton, beton parke kaplama gibi tüm işlemlere sert zemin uygulaması denilmektedir. Yumuşak alanlar toprak, bitki ve yeşillendirilmiş alanların adıdır. Sert zemin uygulamaları sürekli gelişmekte ve çeşitlenmektedir. İnşaat sektöründe ve şehir düzenleme projelerinde kişiye veya kuruma özel tasarımlar yapılabilmektedir.
Sert zemin uygulamalarından hangisinin yapılacağı, fonksiyonel, ekonomik ve estetik yönünden değerlendirilerek karar verilmektedir. Kullanıcı tercihleri, üzerindeki trafik yükü, güncel malzeme fiyatları, yapının tamamlanma durumu, komşular ile uyum, yeşil alanlar ile ilişki gibi kriterler hangi sert zeminin yapılacağında etken maddelerdir.
Sert Zemin Yapılan Alanlar
Sert zemin, ek bir uygulama yapılmayan tüm dış mekânlarda yapılması gereklidir. Ek uygulamanın yapıldığı yerler arasında da sert zemin yapılmaktadır. Genel olarak sert zeminler; Dinlenme alanları, araç park yerleri, konutların girişleri, yürüme yolları, yumuşak alanların arası geçişler ’de karşımıza çıkmaktadır.
Toplu konutlarda ve sitelerde aktivite ve oyun alanlarında da bazı yerlerde sert zemin uygulaması yapılmaktadır. Buralarda genelde kauçuk zemin ve yüzey sertleştiricili beton yapılmaktadır. Spor alanlarında daha farklı profesyonel uygulamalar da yapılabilmektedir.
Sert Zeminlerde Malzeme Seçimi Nasıl Yapılmalıdır ?
Uygulamanın nasıl yapılacağı ve hangi malzemenin kullanılacağını birçok faktör belirlemektedir.Dayanıklılık, maliyet, temizlik, konfor, güvenlik, temizlik ve bakım faktörü ne tür bir sert zemin seçileceğini belirlemektedir.
Sert zeminler beton ve parke türevleri ile yapılacağı gibi doğal taşlar ile de yapılabilmektedir. En çok kullanılan doğal taşlar granit, bazalt, andezit, kayrak taşı olmaktadır. Betondan yapılan sert zeminler; baskı beton, fırçalı beton, yüzey sertleştiricili beton, anolu betondur. Parkeden yapılan sert zeminler ise; kilitli parke, desenli parke, çim taşıdır.
Sert zeminlerde kullanılacak malzeme, öncelikle hava şartlarına ve darbelere dayanıklı olmalıdır. Suyla temas halinde dayanıklılığı azalmamalı, buzlanma durumunda parçalanmamalıdır. Kirlenme durumunda üzerinde kullanılacak her türlü leke çıkarıcının kimyasal etkilerine dayanıklı olmalıdır. Üzerinde oluşabilecek farklı trafik yüklerine uygun malzeme seçilmelidir. Trafiğe açık alan ile yaya yürüme yolundaki alt zemin ve malzeme detayı mutlaka farklılık göstermelidir.
Sert zemin yapılacak yerlerde üzerindeki araç yoğunluğuna ve trafik yüklerine göre uygun malzemeler seçilmelidir. Malzeme ve yöntem belirlendikten sonra, üreticiler ile diyaloğa geçilerek teknik değerler incelenmelidir. Örnek verecek olursak; beton parkenin, farklı kalınlıkta ürünleri olduğu, kullanılan çimento türü ve rengin bile mukavemet değerlerinde etkili olduğu unutulmamalıdır. Özellikle araç park alanlarında sert zemin altındaki inşaat imalatları ve zemin durumu dikkatle incelenmeli, araç yoğunluğuna uygun çözümler geliştirilmelidir. Su durma gibi durumların olmaması için, yeterli eğimler verilerek yüzeyler oluşturulmalıdır. Su kanalları yerine göre açık veya ızgaralı yapılarak sular yağmur suyu rögarında toplanarak, belediye altyapısına bağlanmalıdır.
Sert zeminlerde kullanılacak malzemeler aynı zamanda yapının değerini de belirlerler. Uzun süreler kullanılacağı için konfor şartlarını ve ikamet sakinlerinin ihtiyaçlarını da karşılamalıdırlar. Yürüyüş yolu ile araç yolu ihtiyacı aynı olmamakta, park ve oyun alanlarında ise daha da farklı malzemeler kullanılmaktadır. Çocuk oyun alanlarında ise düşmelere karşı daha esnek malzemeler kullanılmaktadır.
Uygulama yönteminin seçimindeki en önemli faktörlerden birisi de maliyet olmaktadır. Uygun bir işçilik ve malzeme maliyeti olan çözümler birçok yerde öncelik kazanmaktadır. Burada dikkat edilmesi gereken en önemli husus ise, ekonomik olan çözümün aynı zamanda doğru çözümlerden bir tanesi olmasıdır. Çevre düzenlemesinin tamamen bitmemiş olması, bazı altyapı hatlarının daha yerleşmemiş olması gibi durumlarda betonlu çözümler yerini parkeli çözümlere de bırakmaktadır.
Sert zemin malzemesinin oyun, spor ve yürüyüş durumlarında karşımıza tehlikeli keskin kenarlar ile çıkmaması gerekmektedir. Kullanılacak malzemeler zemine güzel bağlanmalı, oynama ve sıçrama gibi durumlar olmamalıdır. Otoparktan sıçrayacak bir taş parçası veya bisiklet ile dolaşan birisinin tekerleklerinin altında oluşan oynama tehlikeli olabilmektedir. Güvenlik unsurları bu tür imalatlarda önemlidir.
Malzeme seçiminde dikkate almamız gereken kriterlerden bir tanesi de temizlik ve bakımın kolay olabilmesidir. Yıkanma durumunda yüzey aşınması olmamalı ve su rahatça yüzeyden akarlara doğru gidebilmelidir. Temizlikte kullanılan kimyasallara karşı gösterilen direnç önemlidir. Mümkün olduğu kadar az bakım isteyen ve kolay temizlenen malzemeler tercih edilmelidir.
Sitelerde, toplu konutlarda veya özel müstakil mülklerde bahçe düzenlemelerinde yapacağınız bu tür uygulamalarda firmalardan değil, işin profesyoneli olan tecrübeli inşaat mühendisi veya mimarlardan yardım almanız sizleri daima daha doğru sonuca ulaştıracaktır.
