Gayrimenkul kelime anlamı olarak Türkçe diline Arapça dilinden geçmiş olan bir kelimedir. Arapçadaki nakil sözcüğünden türetilmiş olan bir kelimedir. Olumsuzluk ön ekini de kullanarak taşınması mümkün olmayan sözcük anlamına gelir. Eş anlamlısı da taşınmaz anlamına gelir. Gayrimenkul sözcüğü ekonomi alanında daha çok kullanılmış veya kullanılmaya da devam ediliyor. Bir eşya hukuku terimi ile aynı anlama gelir. Örnek olarak da ev, tarla gibi taşınması mümkün olmayan şeyler için kullanılan bir terimdir.
Gayrimenkul hukuku da eşya hukukunun çok önemli bir parçası olmak üzere, eşya hukukuna bağlı olarak ortaya çıkan uyuşmazlık ve anlaşmazlıkların büyük bir çoğunluğunu kapsar. Birçok anormal veya istisna olarak kabul edilen durumlarda detay bulunduran gayrimenkul hukuku, sadece tek bir dava içerisinde farklı ve çeşitli hukuk dallarıyla bağlantı kurup, girift oluşturabilmesi mümkündür. Bu sebepten dolayı da gayrimenkul hukuku oldukça zor ve karışık bir hukuk davası olarak görülür.
Gayrimenkul Hukuku Davaları Nelerdir?
Gayrimenkul hukuku adı verilen hukuk biçimi, birden fazla olmak üzere bireyler veya kurumlar arasındaki taşınması mümkün ve olağan olmayan ev, arsa, arazi, apartman, daire gibi mevzuatları kendine konu edinen bir hukuk dalıdır. Taşınmazdan kasıt ise genellikle mülkler oluyor. Bir apartman içinden daireyi taşımak ya da apartmanı olduğu yerden taşımak mümkün olamayacağından taşınmaz mülkler olarak da geçer.
Gayrimenkul hukukundaki davalar şu şekilde sıralanabilir;
- Tapu ve tescil davaları
- İstihkak davaları
- Kira bedeli tespiti davaları
- Kira bedeli tescilini kamulaştırma davaları
- İzale-i Şuyu davaları
Olmak üzere dava türleri 5 grupta incelenir. Bu dava türlerini gayrimenkul hukuku ile dava yoluyla çözüme varılması mümkündür. Taşınmaz mallara ait olan davaların gündemde miras, pay edinme gibi konularla çok gündeme gelen bir hukuk ya da dava biçimidir. Dava süreçlerinde ise çok farklı kanunlar ya da kanun branşlarına atıfta bulunulması gayrimenkul hukukundaki davaları biraz daha farklı kılar. Gayrimenkul hukukuna temellik ya da en başından temel teşkil eden dava türleri farklı gayrimenkul davalarına ev sahipliği yapar.
Gayrimenkul Hukuku Davaları Hakkında
Gayrimenkul hukuku davaları 5 ana grupta incelenir. Gayrimenkul hukuku davaları ile ilgili ayrıntılar hukuk konusu ya da dava konusu olduğu 5 grupta da farklıdır.
Tapu Davaları
Genellikle gayrimenkul hukuku kapsamında veya alanında yer alan taşınmazlarla ilgili dava konularından bir tanesi ve en çok konu olan davalardan bir tanesi tapularla ilgili olan davalardır. Tapu tescili ya da tapu iptali gibi dava türlerini konu alan tapu davalarında hukuka ayrı olan, hukukun harici olan bir düzenleme türü varsa onun ile ilgili mağduriyetlerin ortadan kalkması adına oluşturulan dava çeşididir. Mağduriyet konulu olup mağduriyetlerin ortadan giderilmesi amaçlanır. Taşınmaz mülkün olduğu yerdeki mahkemelere şahısların müracaat ederek, istendiği takdirde avukat ile birlikte davanın açılıp, mahkeme duruşmalarına başlanması uygun olacaktır.
İstihkak Davaları
Bir başka dava konusu da tapu davalarından sonra istihkak davaları olur. Bu tür davalarda ise yine taşınmazlar konu ediniliyor. Taşınmazın başka şahıslar tarafından haksız yere işgal edilerek kullanılan taşınmazın geri alınması, haksızlık veya bir başka sözcükle de mağduriyetin ortadan giderilmesi bu dava türlerinde söz konusudur. Zaman aşımı gibi bir durumun söz konusu olmadığı bu tür istihkak davalarında zilyetsizliği haksız olmak üzere işgal edilen kişilerin başvurup açmış oldukları bir dava biçimidir.
Kamulaştırma Davaları
Kamunun yararı da özellikle göz önünde bulundurularak, özel mülk, arazi yani bir nevi taşınmazlar gibi gayrimenkullerin ederindeki fiyatları ödeme yolu ile kamulaştırma işlemlerine dahil olarak yapılmış olan itiraz ya da anlaşmazlıkların çözümü amaçlı açılan davalardır. Bu tür davalar ise özellikle arazi ve arsalarda görülebiliyor. Belediyeler, karayolları gibi kurumsal olan kamu kurumları tarafından yapılan ve yapılmakta olan kamulaştırma iş ve işlemlerinde, acele ya da acil kamulaştırma, trampa yoluyla kamulaştırma ve kısmi kamulaştırma yapılabilmesi bu dava türlerinde pek mümkün gözükebiliyor.
Kira Davaları
Gayrimenkul hukuku konusunda kira davaları da oldukça ayrıntılı, geniş ve açıklama gerektiren bir dava türüdür. Kiracı ya da evini kiraya vermiş olan mal sahibi tarafından bu dava açılabilir. Bu olayın dışında kalan bir bireyin kira davası açmak gibi bir yetkisi olması da mümkün olamaz. Genellikle kira bedeli ya da tahliyeden dolayı oluşan anlaşmazlık ve uyuşmazlıklar kira davasının ana konusu olur.
Kira bedeli davaları da tarafların ikisinin arasında kiraya sebep ve konu olan gayrimenkulün kira bedelinin belirlenmesi amacıyla olan bir dava açma biçimidir. Kiraya ait olan kira sözleşmesinde belirlenen kira artış veya kiraya zam oranlarına uyulmaması ve kiraya verilmiş olan gayrimenkulün içindeki kiracının da mağdur edilmesinden dolayı açılmış ve günümüzde açılmaya da devam eden kira çeşididir. Bu kira davasını sadece 2 kişinin açması mümkün olarak bu 2 kişiden bir kişi resmi kuruma başvuru yaparak dava işlemlerinin başlatılması mümkün olacaktır.
İzale-i Şuyu Davaları
İki veya ikiden daha fazla ortağı bulunan mülkün ya da taşınmazın olmasıyla sınırlı olmamakla taşınmaz ya da taşınmaz olmayan bir mülkte ortaklığı bitirmek amacıyla açılmış ve açılmaya da devam edilen dava türüdür. Davalar ise gayrimenkulün bulunduğu yerdeki kurum ve kuruluşlarına başvuru yapılması ile dava işlemleri başlatılır.
Genellikle oldukça uzun süreli olan bu davalar;
- Satış yoluyla ortaklığın bitirilip ortaklığa son verilmesi ile birlikte,
- Taksim edilme sureti ile beraber ortaklığın bitirilmesi konularında İzale-i Şuyu davaları açılabilir.
Gayrimenkul Hukuku Hakkında
Gayrimenkul hukuku hakkında 5 adet dava açılabilir ve bu 5 adet davanın da asıl amacı genel olarak bakıldığında ortadaki anlaşmazlık, uzlaşmazlık ve çözümsüzlüğe ait bir çözüm yolu bulmak için açılan dava türleridir. Bu dava türleri de Gayrimenkul Hukuku'na bağlı oluyor. Gayrimenkul hukuku hakkında dava ve dava içerikleri ile ilgili bilgiler bulunuyor.