Yapı sınıflarının, her yıl düzenli olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca birim maliyetleri ve kategorileri açıklanmaktadır. Resmi işlemlerde ve kıyaslamalarda bu sınıflamanın bilinmesi önemlidir. Yazımızda bu sınıflama koşullarını ve bayındırlık tarafından belirlenen birim maliyetleri açıklamaya çalışacağız.
1. Sınıf Yapı Sınıfları
1. sınıf yapı denilince akla hemen kalite gelmektedir. Fakat yapıların sınıflandırılmasında kullanılan 1. sınıf terimi yapının basit veya başlangıç seviyesinde olduğunu belirtir. Kendi içerisinde A grubu ve B Grubu diye ikiye ayrılmaktadır.
A Grubu Yapılar
Basit sundurmalar, asıl kullanımın yanında kullanılmak için yapılan yardımcı yapılar, 3 metre yüksekliğe kadar olan yığma veya betonarme bahçe duvarları, derme çatma kümesler, naylon örtü ile yapılmış seralar, çardaklar, gölgelikler, iki yapı arası geçiş bağlantıları 1A grubu yapıları oluşturmaktadır. 1A yapı grubunun m² birim maliyeti bayındırlık tarafından 2024 yılı itibariyle 3500 ₺ olarak belirlenmiştir.
B Grubu Yapılar
Cam örtü ile kaplanmış seralar, iş yerlerinin depoları, yığma veya betonarme su depoları, küçük veya büyükbaş hayvan ağılları, basit olarak yapılmış padoklar 1B grubu yapıları oluşturmaktadır.
1A grubunda naylon örtü ile yapılmış sera ve derme çatma kümes bulunurken, 1B grubunda cam örtülü sera ve basit küçük ve büyükbaş hayvan ağılı bulunmaktadır. B grubu biraz daha özellikli ve ekonomik yönden daha öncelikli yapıları kapsamaktadır. 1B yapı grubunun m² birim maliyeti bayındırlık tarafından 2024 yılı itibariyle 5250 ₺ olarak belirlenmiştir.
2. Sınıf Yapı Sınıfları
2. Sınıf yapılar 1. Sınıfa göre daha özellikli ve maliyeti daha yüksek yapıları kapsar. A, B ve C grubu diye üç kısma ayrılır.
A Grubu Yapılar
Ankrajlı perde ve istinat duvarları, yükseklik kazanması için ayaklı olarak yapılmış su kuleleri, farklı amaçlı yapılmış kuleler ve kayıkhaneler 2A grubu yapılara girmektedir. 1B grubunda olan su deposu yüzeydeyken buradaki su deposu ayaklı olarak yapılmıştır. 2A yapı grubunun m² birim maliyeti bayındırlık tarafından 2024 yılı itibariyle 3500 ₺ olarak belirlenmiştir.
B Grubu Yapılar
Çocuk oyun alanları, küçük parklar bu sınıftadır. Tek katlı ofisler, basit atölyeler, tamirhaneler ve dükkânlar, mezbahaneler, tarımsal yapılar (fidan yetiştirme, atölye, tesisat ağırlıklı ağıl, depo), tekne bakım onarım yerleri, semt sahaları 2B grubuna ait yapılardır. 2B yapı grubunun m² birim maliyeti bayındırlık tarafından 2024 yılı itibariyle 5250 ₺ olarak belirlenmiştir.
C Grubu Yapılar
Tek katlı, betonarme ve çelik, prefabrik sanayi yapıları, uçak bakım onarım amaçlı hangarlar ve bunlara benzer yapılar 2C grubu yapılar sınıfına girmektedir. 2C yapı grubunun m² birim maliyeti bayındırlık tarafından 2024 yılı itibariyle 8200 ₺ olarak belirlenmiştir.
.jpg)
3. Sınıf Yapı Sınıfları
3. sınıf yapı guruplarında yapıların içerisinde insan yoğunluğu artmaya başlar. A ve B grubu diye iki kısma ayrılır.
A Grubu Yapılar
3A grubunda ilk defa konutlar sınıflamaya girmiştir. Üç kata kadar asansörsüz konutlar, semt postaneleri, akaryakıt satış istasyonları, çok katlı garajlar, okulların ve mahallenin spor tesisleri, alış veriş merkezleri, semt pazarları, soğuk hava depoları, matbaalar, küçük sanayi tesisleri, dökümhaneler, kreş ve bakımevleri ve bunlara benzer yapılar 3A grubu yapılar sınıfına girmektedir. 3A yapı grubunun m² birim maliyeti bayındırlık tarafından 2024 yılı itibariyle 12,250 ₺ olarak belirlenmiştir.
B Grubu Yapılar
İlk ve ortaöğretim okul binaları, kolluk kuvvetlerine ait binalar, dispanserler, yüksekliği 21.50 m’ye kadar olan ticari binalar, 150 kişiye kadar olan cezaevleri, sergi salonları, yüksekliği 21.50 m’ye kadar olan konutlar, entegre tarımsal yapılar, lokanta ve yemekhaneler, vb. 3B grubu yapılar sınıfına girmektedir. 3B yapı grubunun m² birim maliyeti bayındırlık tarafından 2024 yılı itibariyle 14,400 ₺ olarak belirlenmiştir.
4. Sınıf Yapı Sınıfları
4. Sınıf yapılar, özellikli ve yapımı ihtisas isteyen yapılardır. A, B ve C grubu diye üç kısma ayrılır.
A Grubu Yapılar
Liman binaları, 150 kişiyi geçen cezaevleri, konferans salonu ve spor salonu gibi ek tesisleri barındıran okul yapıları, vergi dairesi ve ilçe hükümet konağı gibi idari yapılar, kaplıca termal tesisleri, 1500 kişiye kadar olan ibadethaneler, büyük alış veriş merkezleri, yüksekliği 30.50 m’den az apartmanlar, 1-2 yıldızlı oteller, yüksekokullar, vb. 4A yapı grubunu oluşturmaktadır. 4A yapı grubunun m² birim maliyeti bayındırlık tarafından 2024 yılı itibariyle 15,300 ₺ olarak belirlenmiştir.
B Grubu Yapılar
İl tipi idari binalar, büyük spor tesisleri (yüzme havuzu, stadyum, spor salonu), otobüs terminalleri, özelliği olan müstakil veya ikiz konutlar (151 m² ile 600 m² arası villalar), banka binaları, metro istasyonları, vb. yapılar 4B grubu yapılardandır.
4A grubu yapılarda ilçe tipi idari binalar bulunurken 4B grubunda il tipi idari binalar bulunmaktadır. 4B yapı grubunun m² birim maliyeti bayındırlık tarafından 2024 yılı itibariyle 17,400 ₺ olarak belirlenmiştir.
C Grubu Yapılar
Bakanlık binaları, 3 yıldızlı oteller, büyük adliye binaları, yüksekliği 21.50 m ile 30.50 m arası iş merkezleri, yüksekliği 30.50 m ile 51.50 m arası konutlar, il tipi hükümet konakları, arşiv binaları 4C grubunun örneklerindendir. 4C yapı grubunun m² birim maliyeti bayındırlık tarafından 2024 yılı itibariyle 18,700 ₺ olarak belirlenmiştir.
5. Sınıf Yapı Sınıfları
5. sınıf yapılar, birim maliyeti en yüksek olan ve özellikli binalardır. A, B, C ve D grubu diye dört kısma ayrılır.
A Grubu Yapılar
Yüksekliği 51,50 m’den fazla olan konutlar, orduevleri, üniversite kampüsleri, 600 m²’den büyük özel konutlar (vali konakları, büyükelçilik yapıları), televizyon binaları, alışveriş kompleksleri (içerisinde market, sinema, lokanta, sergi salonu, kafe vb. bulunan) 5A grubunu oluşturmaktadır. 5A yapı grubunun m² birim maliyeti bayındırlık tarafından 2024 yılı itibariyle 21,300 ₺ olarak belirlenmiştir.
B Grubu Yapılar
Hastaneler, 1500 kişinin üzerinde ibadethaneler, havaalanları, 4 yıldızlı oteller, olimpik spor tesisleri 5B grubu yapılardır. 5B yapı grubunun m² birim maliyeti bayındırlık tarafından 2024 yılı itibariyle 22,250 ₺ olarak belirlenmiştir.
C Grubu Yapılar
5 yıldızlı oteller ve tatil köyleri, müze ve kütüphane kompleksleri 5C grubunu oluşturur. 5C yapı grubunun m² birim maliyeti bayındırlık tarafından 2024 yılı itibariyle 24,300 ₺ olarak belirlenmiştir.
D Grubu Yapılar
Tarihi eser statüsünde iken restore edilerek veya yıkılarak aslına uygun yapılan yapılar ve konser salonları, opera ve tiyatro binaları 5D grubu yapılardır. 5D yapı grubunun m² birim maliyeti bayındırlık tarafından 2024 yılı itibariyle 26,800 ₺ olarak belirlenmiştir.
