Son dönemde gündeme gelen bir gayrimenkul yatırım yöntemi var; Gayrimenkul Katılım Sertifikaları! Bu yeni emlak yatırım sistemi özelinde dikkat etmeniz gereken konular.
Herkesin ev sahibi olma hayali olduğu su götürmez bir gerçek olsa da gayrimenkul fiyatlarının yükselişi tüketicilerin hayallerini gerçekleştirmesinde zorluklara neden olabiliyor. Bankalar uzun vadeli konut kredisi fırsatları ile bu hayallere destek sağlasa da ülkemizin ekonomik durumundaki dalgalar nedeniyle tüketiciler çoğunlukla kendilerini güvenden hissedemiyor ve uzun vadeli kredi borçlarının altına girmek istemiyorlar. Son dönemlerde hayatımıza giren ve popülerliği artan kavramlardan biri olan Gayrimenkul Sertifikası ise gayrimenkul fiyatlarındaki artışlardan ya da kredi faiz oranlarındaki dalgalanmalardan etkilenmeden gayrimenkul sahibi olma fırsatı veriyor. Peki bu çok konuşulan gayrimenkul sertifikası tam olarak ne anlama geliyor?
Gayrimenkul Katılım Sertifikası Nedir?
Devlet güvencelerindeki konut projelerinden metrekare bazında hisse satın alınması yolu ile gayrimenkullerde pay sahibi olma olanağı sağlayan yatırım aracı Gayrimenkul Katılım Sertifikası olarak adlandırılıyor.
Tek başına bir konut sahibi olma imkanı bulunmayan yatırımcılar bu sayede yatırıma ortak edilmiş oluyorlar. Bu düzenleme ile TOKİ tarafından gerçekleştirilen projelerde özellikle alt ve orta gelir grubuna sahip olan vatandaşlara, bütçelerine en uygun olacak şekilde projelere katılım sağlama fırsatı tanınıyor. Örneklendirecek olursak, 350.000 TL tutarındaki bir evi almak isteyen ancak yalnızca 50.000 TL birikimi olan ve kalan tutar için kredi kullanmak istemeyen vatandaşlar, ellerindeki parayla evin yalnızca bir kısmını satın alıyor ve gayrimenkul sertifikası sahibi olabiliyorlar. Bir şirketten hisse almak ile aynı mantığa dayanan bu yatırım şeklinde yatırımcılar ellerine para geçtikçe daireden sertifika almaya devam edebiliyorlar. Böylece projenin teslim edilmesine kadar geçen sürede dairenin ilan edilen paylarını toplayarak dairenin sahibi olabiliyorlar.
Gayrimenkul Katılım Sertifikalarını Satmak Mümkün Müdür?
Sertifika vadesinin sonunda konut sahibi olmak yerine sahip olduğu sertifikaları nakde dönüştürmek isteyen yatırımcılar bulunabiliyor. Bu durumda ihraççı, sertifikaları vade tarihinden önceki üç aylık borsa fiyatlarının ortalaması üzerinden geri alabiliyor.
Borsa fiyatının bulunmazsa ya da SPK ve/veya Borsa bu fiyatın sağlıklı olmadığı yönünde tespitte bulunursa, geri ödeme gayrimenkulün piyasa fiyatı üzerinden yapılıyor.
Sahip olduğu sertifikaları satmak isteyen yatırımcıların vade sonuna kadar bekleme zorunluluğu bulunmuyor.
Gayrimenkul Sertifikalarının Yatırımcı İçin Avantajları Nelerdir?
Gayrimenkul Sertifikalarının sağladığı en büyük avantajın vatandaşlara borçlanmadan ev alma ya da yatırım yapma fırsatı sunması olduğu kabul ediliyor. Vatandaşlar normalde yatırım yaptıkları gayrimenkulü hızlı bir şekilde elden çıkarma ihtiyacı duyduklarında, gayrimenkulde değer kaybı ile karşı karşıya kalabiliyorlar. Bu da maddi zarara yol açıyor. Gayrimenkul Sertifikası bulunan vatandaşlar ise ihtiyaç duydukları takdirde ellerindeki gayrimenkul sertifikalarını borsanın güncel değeri üzerinden ve hızlı bir şekilde nakde çevirebiliyorlar.
Gayrimenkul Sertifikası alan yatırımcılarının haklarının korunabilmesi için, inşaatların tamamlanma raporlarının yapı denetim kuruluşları tarafından hazırlanması zorunluluğu bulunuyor. Sertifikalar ihraç edilmesi ile birlikte yatırımcılardan toplanan fonlar, yapı denetim kuruluşlarının hazırladığı inşaat ilerleme raporları baz alınarak inşaatın tamamlanma yüzdesi ile orantılı olarak inşaat şirketlerine aktarılıyor. Böylece projelerin yarım kalması ihtimali de söz konusu olmuyor.
Gayrimenkul Sertifikası Alan Katılımcılar Zarar Edebilir Mi?
Arsa fiyatlarının ve inşa maliyetlerinin düşmesi, konut taleplerinde gerileme olması ve piyasada gayrimenkul fiyatlarının dikkate değer ölçüde gerilemesi durumunda Gayrimenkul Katılım Sertifikası sahiplerinin zarar etme ihtimali bulunuyor. Ancak bu riskin geleneksel gayrimenkul yatırımının barındırdığı riskten daha fazla olmadığını da belirtmek gerekiyor.
Gayrimenkul Katılım Sertifikası Nasıl Alınır?
Gayrimenkul Sertifikası bir yatırım aracı olarak Borsa İstanbul üzerinde işlem görüyor. Bu nedenle gayrimenkul katılım sertifikası almak isteyen yatırımcılar, yatırıma aracılık yapan firmalar ya da bankalar aracılığı ile gayrimenkul sertifikasını arz eden firmanın belirlediği talep toplama tarihlerinde doğrudan alım yapabiliyorlar. Gayrimenkul yatırım sertifikası almak isteyen kişilerin yatırım hesabının olması zorunluluğu bulunuyor.
