“Kiracıların mülk sahiplerine karşı hakları nelerdir?” konulu bu yazımızda önemli bilgiler bulabilirsiniz.
Kanunlar mülk sahibini de mülk sahibine karşı kiracının haklarını da koruyacak şekilde oluşturulmuştur. Mülk sahiplerinin ve kiracıların karşılıklı yükümlülüklerinin bulunması kira ilişkilerinde anlaşmazlık çıkmasının engellemesi adına büyük bir öneme sahiptir.
Kanunların her iki tarafın da haklarını güvenceye alması olası bir ihtilaf halinde yasal merciilere başvurulmasını mümkün kılar ve hak kayıplarının önlenmesini sağlar. Kiracılar ve mülk sahipleri karşılıklı yükümlülüklerini bildikleri takdirde daha huzurlu bir sözleşme dönemi geçirilebilir.
Kiracıların Mülk Sahiplerine Karşı Hakları
1. Mülk sahipleri kira sözleşmesinde belirtilen sözleşme süreci dolmadan kiracıları mülkten çıkarma hakkına sahip olamaz. Yalnızca kira kontratı sona ermeden en geç 1 ay önce mülk sahibi kiracıya ihtarname çekerek kiracıyı evden çıkarabilir. Sözleşme bitimine 1 ay kala mülk sahibi ihtarname çekmediği takdirde kira sözleşmesi otomatik olarak yenilenir. Bu nedenle kiracıların sözleşme süresince evden çıkarılma korkusu yaşamalarına gerek yoktur.
2. Mülk sahibi kiracıları sözleşme sürecinde mülkten çıkaramaz ancak kiracıların sözleşme süreci dahilinde haklı gerekçeler belirtmek kaydıyla mülkten ayrılma hakkı vardır. Mülkten istenen verimin alınamaması ya da komşularla ciddi sorunların yaşanması kiracılara sözleşmeyi tek taraflı feshetme hakkı tanır.
3. Kiracıların bilmeleri gereken en önemli haklarından biri de depozito ile ilgili olanlardır. Depozito bedeli 3 aylık kira bedelinden fazla olamaz ve kiracı mülkten çıkarken evi aldığı gibi bıraktığı takdirde sözleşme başında verdiği depozito bedelini geri isteyebilir. Geçen yıllarla birlikte evde oluşan eksilmeler depozito bedelinden düşülmez yine de evde meydana gelen hasarların kiracı tarafından gerçekleştirilmemesi şartı aranır. Aksi takdirde kiracının kullanım hatası yüzünden mülk sahibi hak kaybına uğrayabilir.
4. Kiracılar şahsi nedenlerle de olsa istedikleri zaman mülkten çıkabilirler. Bu gibi bir durumda kira sözleşmesinin feshedilmesine gerek olmaz.
5. Kiracı kiraladığı mülkü farklı bir kişiye kiralama hakkını saklı tutar. Mülke zarar gelmemesi kaydıyla kiracı haklarını tamamen ya da kısmi olarak devredebilir. Fakat böyle bir durum oluşursa kiracı ev sahibine bilgi verip uzlaşma ortamının sağlanması için çaba harcamalıdır.
6. Kiralanan mülkte zaman içerisinde belirli eksiklikler ya da kusurlar oluşabilir. Böyle bir durumda kiracı taleplerini ev sahibine iletmelidir. Mülkte gerçekleştirilmesi gereken tadilat çalışmalarının parasını ev sahibi karşılamalıdır. Eğer ev sahibi giderleri karşılamazsa oluşan borcu kiracı öder ancak kiradan indirim de eş zamanlı olarak yapılır. Evin zorunlu değişimlerinin haricinde kiracı kendi konforu ya da zevki için değişiklik yapmak istediği takdirde ev sahibi harcamaları karşılamak zorunda değildir.
7. Ev sahipleri kira sözleşmesinde yazan kira bedelini sözleşme süreci boyunca kendi istekleri doğrultusunda kiracının aleyhine olacak şekilde değiştiremez. Taraflar arasında kira artış bedeli için özel bir kural belirlenmemişse kira artışı ancak yasal sınırlar dahilinde gerçekleştirilebilir.
Kiracıların mülk sahibine karşı haklarının yanı sıra yükümlülükleri de bulunur. Kiracının en önemli yükümlülüğü kira bedelini aksatmadan ödemektir. Kiracı kira bedelini ve diğer yan ödemeleri (aidat gibi) ödemediği takdirde ev sahibi kira sözleşmesini feshetme hakkına sahip olur. Kiracının bir diğer sorumluluğu kiraladığı mülkün komşuları ile iyi geçinmek ve düzeni bozmamaktır. Kendi istediği doğrultusunda evde değişiklik yapacak olan kiracıların ev sahiplerinden onay alması ve harcamaları kendileri yapması gerekir.