Kişilerin sahip olduğu taşınmaz malları, ilgili noktalara bildirme işlemine emlak beyannamesi adı verilir. Emlak beyannameleri, kişilerin elinde bulunan taşınmaz mallar üzerinden elde ettiği her türlü kazançla doğrudan ilişkilidir. İlgili mallar üzerinden alınan vergiler, bu durum göz önünde bulundurularak hesaplanır. Bu bakımdan yeni satın aldığınız ya da inşasını yaptırdığınız taşınmaz malların ilk aşamada beyanname işlemini yapmanız gerekiyor. Kanunda varlığını sürdüren Emlak Kanunlarına göre her vatandaş sahip olduğu taşınmaz malları, devlete beyan etmekle yükümlüdür.
Emlak Beyannamesi Nereye Verilir?
Emlak beyannamesi yapmak isteyen kişilerin, söz konusu gayrimenkullerin bağlı bulunduğu belediyeye müracaat etmeleri gerekiyor. Beyanname işlemleri için mülk sahibinin ikamet adresi değil, taşınmaz malın bulunduğu konum önemlidir. İlgili gayrimenkul hangi belediye sınırları içerisinde yer alıyorsa, bu belediyeye giderek beyanname işlemini yapabilirsiniz. Belediyelerde bu işlemlerle ilgili olarak emlak servisi birimleri olacaktır. Bu birimlerden bütün beyanname işlemlerini yaptırabilirsiniz.
Bunun yanı sıra yenilenen hizmetlerle beraber internet üzerinden de emlak beyanı yapılabiliyor. İnternet üzerinden emlak beyannamesi yapmak isteyen kişilerin Gelir İdaresi Başkanlığı resmi sayfasına göz atması gerekiyor. Hazırlanan bu web sitesi üzerinden ilgili adımları takip ederek beyan işlemini yapabilirsiniz. Beyanname için doğrudan belediyeleri tercih eden kişiler, gerekli evrakları hazırladıktan sonra belediyelere müracaat edebilir.
Emlak Beyannamesi İçin Gereken Evraklar
Emlak beyannamesini doğrudan elden belediyelere teslim etmek isteyen kişilerin, belirli evrakları hazır etmesi isteniyor. Söz konusu evraklar güncel haliyle değişiklik gösterebilse de genel olarak tüm belediyeler aynı evrakları talep ediyor.
Emlak beyannamesi evrakları şu şekildedir:
- Adres ve telefon bilgisi
- Tapu fotokopisi
- İskan fotokopisi
- Yapı ruhsatı
- Mülk sahibinin nüfus cüzdanı fotokopisi
- Emlak bildirim formu
Sahip olduğunuz taşınmaz mallar üzerinden yukarıda adı geçen evrakları hazırladıktan sonra belediyelerin ilgili birimine başvurabilirsiniz. Beyanname işlemlerini doğrudan taşınmaz malların ruhsatına sahip olan kişinin yapması gerekiyor. Bir başkası adına beyanname işlemlerini yürütebilmek söz konusu olmuyor. Yalnızca ilgili kişinin vekalet belgesi verdiği kişiler bu işlemleri yürütebilir.
Emlak Beyannamesi Ne Zaman Verilir?
Emlak beyannamesi vermek isteyen kişiler için kanunlarla belirlenmiş yasal süreler vardır. İlgili yasalara göre her vatandaş, emlak beyannamelerini yılın son gününe kadar verebiliyor. Yani 2020 yılı içerisinde herhangi bir taşınmaz mal aldıysanız ya da yeni bir mülk inşa ettiyseniz; 31 Aralık 2020 tarihine kadar beyan işlemlerini yapabilirsiniz.
Söz konusu sürenin dışına çıkıldığı durumlarda ise çeşitli yasal yaptırımlara maruz kalabilirsiniz. Emlak beyannamelerinde yenileme ve sürekli yaptırma gibi bir durum bulunmuyor. Yalnızca taşınmaz malların alındığı ilk yıl içerisinde bir defaya mahsus olmak üzere yaptırılır.
Emlak Beyannamesi Yapılmazsa Ne Olur?
Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde herhangi bir mülk ya da arsa satın alan ya da yeni bir mülk inşa eden kişilerin, beyan yaptırması zorunludur. Emlak beyannamesi yapılmamış olan her taşınmaz mal, kaçak yapı konumuna düşer. Kaçak yapı sahipleri de ilgili kanun maddelerine göre ağır yaptırımlara maruz kalır. Bu nedenle emlak beyannamesi sorgulama yaptırarak sahip olduğunuz mülklerin belediyeye kayıtlı olup olmadığını mutlaka kontrol edin. Beyan edilmeyen ya da geç beyan edilen taşınmazlar için belirli bir ceza bedeli vardır.
Bu ceza, ilgili taşınmazın değeri üzerinden hesaplanır. Burada ilgili taşınmaz mal için belirlenen verginin 1 katı kadar ceza ödemeniz istenir. Bu cezaya aylık olarak %1,4 oranında bir gecikme faizi de uygulanacaktır. Bunun haricinde emlak vergisi düşük çıksın diye ilgili taşınmaz malın değerini düşük gösteren kişiler, beyannamede usulsüzlük yaratmış sayılır. Bu durumun fark edilmesi halinde yine çeşitli yaptırımlara maruz kalabilirsiniz.
E-devlet Üzerinden Emlak Beyannamesi Nasıl Yapılır?
Belediyelerde yoğunluk oluşmaması adına ve vatandaşlara kolaylık olması adına e-devlet sistemi üzerinden de emlak beyannamesi yapabilme fırsatı sağlanmıştır. Kendine ait bir e-devlet şifresi edinen vatandaşlar, sahip olduğu taşınmaz malları internet üzerinden bildirebilir.
E-devlet sistemine giriş yaptıktan sonra arama alanına Tapu Taşınmaz Beyan yaparak ilgili sayfaya ulaşabilirsiniz. Bu sayfada sizlerden ilgili taşınmaz mallara ait tapu bilgilerini girmeniz istenir. İlgili alanları eksiksiz olarak doldurduktan sonra beyanname işlemi yapılmış olur. Sonrasında beyan sorgulaması yaparak işlemin tamamlandığından emin olabilirsiniz.
Emlak Vergisi Nasıl Hesaplanır?
Beyannamesi yapılan taşınmaz mallar üzerinden belirli bir emlak vergisi hesaplanır. Belediyelere bildirim yaptıktan sonra yetkililer tarafından ilgili taşınmazın değeri göz önüne alınarak bir vergi çıkarılır. Söz konusu emlak vergisi; taşınmaz malın yılı, bulunduğu konumu, büyüklüğü ve yapı malzemeleri baz alınarak hesaplanır. Bu bakımdan herkesin ödediği emlak vergisi aynı oranda olmayacaktır.
Bunun yanı sıra bahsettiğimiz emlak vergileri iki şekilde işler. Daire, dükkan ve konut gibi mekanlardan alınan vergiler doğrudan emlak vergisi olarak geçer. Arsalar üzerinden alınan vergi ise arazi vergisi olarak geçer. Vergiler hesaplanırken ilgili taşınmaz mülk üzerinden elde ettiğiniz gelir de göz önünde bulundurulur. Örneğin; sahip olduğunuz daire, kirada görünüyorsa bu durumda hesaplanan vergi daha yüksek çıkacaktır.
Emlak Vergisi Yılda Kaç Kez Ödenir?
Emlak beyannamesini yaptıran her vatandaş, takip eden ödeme dönemi içerisinde emlak vergisini ödemekle yükümlüdür. Emlak vergileri yılda toplamda iki kez alınır. Ancak arzu eden kişiler ilgili vergileri tek seferde de ödeyebilir. Emlak vergilerindeki ilk taksit Mart ayının 1'inden başlar ve Mayıs ayının son gününe kadar devam eder.
İkinci taksitleri ise Kasım ayının 1'i ile 30'u arasında yapabilirsiniz. Ödeme süreleri dışına çıktığınız zaman, yasal olarak belirlenen gecikme faizi devreye girer. Güncel olarak belirlenen emlak vergisi gecikme faizi %1,4 seviyesindedir. Vergi ödemelerini belediyelerden yapabileceğiniz gibi; e-devlet üzerinden, PTT üzerinden ya da Gelir İdaresi Başkanlığı web sitesi üzerinden yapabilirsiniz.
